Niedoczynność tarczycy, jak sama nazwa wskazuje, spowodowana jest niewystarczającą ilością hormonów produkowanych przez tarczycę. Choroba znacznie częściej dotyka kobiety, jednak i mężczyznom zdarza się zachorować na tę przypadłość. Ryzyko rośnie z wiekiem.
Jakie są przyczyny choroby?
– Hashimoto – przewlekłe zapalenie tarczycy. Jest to typ pierwotny i wiąże się z uszkodzeniem gruczołu tarczowego;
– uszkodzenie lub nowotwór przysadki – powoduje trwałą niedoczynność, w zależności od zaawansowania choroby;
– uszkodzenie lub nowotwór podwzgórza – zbyt mało hormonu produkowanego przez podwzgórze;
– poporodowe zapalenie tarczycy;
– zapalenie z powodu przyjmowania jakiejś grupy leków;
– niedobór jodu;
Jak rozpoznać niedoczynność?
Jeśli pojawią się objawy, lekarz pierwszego kontaktu skieruje na badanie krwi, które wykaże poziom TSH. Jakie więc objawy powinny niepokoić?
– wzmożona senność
– uporczywe odczuwanie zimna
– łamliwość i wypadanie włosów
– ciągłe zmęczenie
– obrzęk powiek
– zaparcia
– sucha skóra, szczególnie na łokciach, kolanach i kostkach
– obniżenie nastroju i stany depresyjne
– problemy z zajściem w ciążę i jej donoszenie
– przybieranie na wadze
– zatrzymanie wody w organizmie
Jeśli wynik TSH będzie powyżej normy, endokrynolog skieruje na badanie poziomu wolnej tyroksyny (ft4). Jeśli ten wynik będzie z kolei poniżej normy, oznacza to, że za chorobę odpowiada tarczyca a nie przysadka i można podjąć dalsze leczenie. Kolejnym etapem jest USG gruczołu i ocena postępu choroby.
Jak leczyć?
Po zdiagnozowaniu choroby, niezbędna jest systematyczna farmakologia. Pacjent już do końca życia przyjmuje leki, regulujące poziom hormonów. Konieczna jest regularna kontrola poziomu TSH, nawet co pół roku. W początkowej fazie leczenia, nawet co 6 tygodni.
Czy choroba może minąć?
Niestety nie. Choroba przebiega tylko łagodniej, kiedy już poziom hormonów jest uregulowany, jednak nie odnotowano przypadków, aby pacjent zupełnie wyzdrowiał i zaprzestał zażywania tabletek. Takie przypadki są możliwe, w przypadku zapalenia tarczycy po porodzie lub po przyjmowaniu jakiejś grupy leków.
Hashimoto a gluten
Jak wskazują badania prawie 10% pacjentów chorujących na niedoczynność cierpi również na celiakię. Wiąże się to z wprowadzeniem diety bezglutenowej. Czasami pacjenci z Hashimoto sami decydują się na wykluczenie glutenu z diety, bez zdiagnozowanej celiakii. Jest to błędne postępowanie i może zaburzyć wyniki w przypadku niedoczynności tarczycy. Aby się upewnić, należy wykonać szereg badań. O ewentualnych wątpliwościach należy porozmawiać ze swoim lekarzem, który zadecyduje o badaniach i sposobie leczenia.